امید کوکبی متولد ۱۳۶۱ در گنبد کاووس دانشجوی دکترای فیزیک هسته‌ای با گرایش لیزر در دانشگاه تگزاس آمریکا بود در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ برای دیدار با خانواده‌اش به ایران سفر کرد اما هنگام خروج از کشور در فرودگاه بازداشت شد.
او سپس توسط قاضی صلواتی با اتهاماتی مانند «همکاری با دولت‌های متخاصم» به ۱۰ سال زندان محکوم شد که پس از حدود پنج سال زندان بدون مرخصی، به سرطان کلیه مبتلا شده است امید کوکبی امید کوکبی در روز پنجشنبه دوم اردیبهشت ۱۳۹۵ در بیمارستان سینای تهران مورد عمل جراحی قرار گرفت و پزشکان کلیه سمت راست او را به طور کامل از بدنش خارج کردند. پزشک وی اعلام کرد با توجه به وخامت حال امید کوکبی ادامه حضور وی در زندان می‌تواند باعث مرگ او شود.
وی در دوران تحصیل خود چندین بار برای دیدار با خانواده خود به ایران سفر کرده بود اما در آخرین سفر در بهمن سال ۸۹، هنگام برگشت به آمریکا در فرودگاه خمینی بازداشت شد. او به اتهام ارتباط با دولت متخاصم و کسب درآمد نامشروع یک ماه در بازداشتگاه ۲۰۹ زندان اوین در انفرادی، واز آن زمان به بعد در بند ۳۵۰ زندان اوین به سر می‌برد. وی ترکمن و از اهل سنت است و هیچ گونه سابقه فعالیت سیاسی نداشته است.
دکتر فیروز نادری دانشمند ایرانی-امریکایی و مدیر پیشین بخش “اکتشافات منظومه شمسی” در “اداره ملی هوانوردی و فضایی امریکا” (ناسا) در صفحه فیسبوک خود علاوه بر پیوست به کمپین برای آزادی امید کوکبی و قرار دادن عکس او در فیسبوک خود آورده است که دولت ایران پیش از دعوت از ایرانیان خارج از کشور برای بازگشت به وطن‌شان باید امید کوکبی، فیزیکدان جوان زندانی را آزاد کند.
